Tarixni o’zgartirgan xatolar

Xato qilmagan odamning o’zi yo’q diyishadi. Lekin tarixda shunday xatolar borki necha yillar asirlar hamki unutilmaydi. Tarixda o’z nomini yozib qoldirgan kichik xatolar, bazan yaxshi narsalarga, bazan esa falokatlarga sabab bo’lgan kichik lekin katta xatolar.

Pisa qal’asi

Dunyoda turistlarning eng ko’p boradigan joyi pisa qalasi. Bilasizmi Italiyaga borib Pisa qalasi yonida suratga tushmagan turistlarning o’z oilasi kaltaklashar yoki ustidan kulishar ekan. Shunday qilib turistlar Oisa qalasiga suratga tushish uchun borishadi.

Buning asosiy sababi qalaning qiyshiq qurilganligidadir. Bu qalaning qurilishi 1173 yilda boshlanadi. qurilish davom etarkan, ikkinchi qavati bitgandan kiyin bino ozgina egila boshlaydi. Buning sababini qidirishadi.

Natijada buning sababi tuproqda ekanini topishadi. Binoning yumshoq botqoqlik ustiga qurilganligini aniqlashadi. Shuning uchun ham bu qalaga botqoqlik degan ma’noni anglatuvchi «Pisa» nomi berilgan.

Ayni zamonda Italiyada urishli kunlar boshlanadi. Bu qalaning qurilishi tugatilmay qoladi. Oradan 100 yillarcha vaqt o’tadi qal’a ham sekin sekin egilishda davom etadi. Va nihoyat 1979 yilda bu qal’ani qurib bitqazushadi. Hozirgi kunda dunyoning eng mashxur qal’alaridan biri bo’ldi.

Berlin devori

Germaniya 2- jahon urishida mag’lub bo’ladi. G’arbiy Germaniyani Fransiya, Anglya, Amerika egallab olgan bo’lsa, Sharqiy Germaniyani Rossia yani o’sha davrdagi sovet davlati egallab olgan edi. Sharqiy Germaniadan G’arbiy Germaniaga qochgan ko’plab odamlar bor edi. Albatta qarindoshlari u yerda, uning ustiga ekanomik tarafdan G’arbiy Germania yanada yaxshi xolatda edi.

Odamlar qochishini oldini olish uchun Sharqiy Germaniya 1961yilda muhim qaror qabul qiladi. Bu qarorga muvofiq G’arbiy va Sharqiy Germaniya chegarasida bir kechada 155 kmlik devor uriladi. Endi odamlarning Sharqiy Germaniyadan qochish uchun hech qanday imkoniyat qolmagan edi.

Germaniani ikkiga bo’lgan devor bu — Berlin devori edi. Devor qurilganidan 20 yil utib 1989-yil sharqiy Germaniadagi siyosatchi G.Shvaboski endi Sharqiy Germaniadan G’arbiy Germaniaga o’tishni hohlovchilarga endi visa berilishi mumkinligini elon qiladi.

Bu siyosatchi boshqa intervyusida G’arbiy Germania uchun sayohatlar tashkil qlinishi haqida ayib o’tadi va sayohat vizasi haqida ma’lumotlar beradi. Lekin gazetachilar bu siyosatchini notog’ri tushunib Sharqiy va G’arbiy germaniaga yo’llar ochildi, hamma bemalol kelishi va ketishi mumkin deb gazeta xabarlari chiqara boshlaydi. Shunda bir gazetachi Shvaboskidan bu qaror qachondan boshlab kuchga kirishini so’raydi. Shvaboski olgan habarlarimga ko’ra hozirdan qaror kuchga kirdi deb javob beradi. Gazetachilar bu habarni katta sarlavhalar bilan bosib chiqadi. Odamlar bu habarni uqir uqimas qo’llariga devor buzishga qurol aslahalarni olib chegara tomon yurishadi. Chunki ular yillar davomida bu kunni kutb yashardilar.

Hukumat bu isyonni oldini olib ko’p zarar ko’rish o’rniga devorni buzushlariga ko’z yumgan. Bir siyosatchining o’z fikrlarini to’g’ri tushuntraolmaganligi tufayli germaniadagi berlin devori buziladi. Buning natijasida Germania birlashib Germaniyaliklar baxt to’la hayot kechirishadi.

Titanik kemasi

Mashxur titanik kemasi 1912-yilda minglarcha yo’lovchi bilan birinchi safariga chiqadi. D.Plavetdn kemaning ikkinchi kapitani bo’lib tayinlangan edi. Lekin Titanik safarga chiqishga juda oz soat qolganda uni bu lavozimidan olishadi. Uning o’rniga ikkinchi kapitan bo’lib tajribali Charlos tayinlanadi. Titanikda kapitan va kema boshliqlarida uzoqni yaqinlashtiruvchi harhil kattalikdagi durbinlar bo’ladi.

Durbinlar kemaning eng past qavatida maxsus xonadagi shikafda saqlanar edi. Durbinlar kerak bo’lganda kapitanlarga olib keltirilar edi. Lekin Devit uz ishini boshqasiga topshirayotgan vaqtga durbinlar turadigan shikaf kalitini cho’ntagida unitib qoldiradi. Shu sababli durbinlar bor shikaf umuman ochilmaydi. Titanik kemasi esa tumanlar ichida ko’rinmay qolgan aezberkga urilib cho’kadi.

Oqibatda 1500 kishi vafot etadi. Qalin tuman tushushdan oldin durbinlar kerak bo’lgan lekin shikafni ochisha olmagan. Omon qolganlardan biri titanik ishchisi, agar tuman tushmasdan oldin durbinimiz bo’lganda edi, aezberkni oldindan ko’rgan bo’lardik deydi.